Köylerin yönetimine ilişkin temel düzenleme 1924 tarihli Köy Kanunudur. Bu Kanunda köy; cami, mektep, otlak, yaylak, baltalık gibi orta malları bulunan ve toplu veya dağınık evlerde oturan insanların bağ ve bahçe ve tarlalarıyla birlikte teşkil ettikleri, nüfusu iki binden az olan yerleşim birimi olarak tanımlanmıştır. Köy yönetimi, köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere karar organları seçmenler tarafından oluşturulan bir mahalli idare birimidir. 2011 yılı itibariyle ülkemizde köy sayısı 34.396?dır.
İdari sistemimizi düzenleyen 5442 sayılı İl İdaresi Kanununa göre, yeniden köy kurulması veya yerinin değiştirilmesi Bayındırlık ve Sağlık Bakanlıklarının mütalaası alınmak suretiyle İçişleri Bakanlığının onayıyla yapılır. Köylerin aynı ilçe içinde bir bucaktan başka bir bucağa bağlanması, köy adlarının değiştirilmesi, köylerin birleştirilmesi ve ayrılması, bir mahalle veya semtin o köyden ayrılıp başka bir köy ile birleştirilmesinde de aynı usul uygulanır. Aşağıdaki durumlarda köy tüzel kişiliği kurulabilir:
a) Bir köye veya belediyeye ait bir veya birden çok bağlının bu idarî birim¬lerden ayrılarak, bağımsız bir köy olarak kurulması, birden çok köye veya beledi¬yeye ait bağlıların bu idarî birimlerden ayrılıp kendi aralarında birleşmek sure¬tiyle, bağımsız köy kurulması, birden çok köyün tüzel kişiliklerinin kaldırılarak yeni bir köy kurulması, köy merkezinin kendi idarî sınırı içerisinde yerinin de¬ğiştirilmesi,
b) 7269 sayılı Umumî Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler, Yapılacak Yardımlara Dair Kanun hükümlerine göre, tabii afete uğ¬ramış olması veya uğrama tehlikesi sebebiyle bir köy veya bağlılarının Bakanlar Kurulu Kararı ile başka yere yerleştirilmesi,
c) 6831 sayılı Orman Kanununun 13 üncü, 23/9/1983 tarih ve 2896 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değişik maddesinin (B) bendine göre yerinde kalkındırılması imkânı bulunmayan orman içi köy veya köy bağlılarının Bakanlar Kurulu Kararı ile başka yere yerleştirilmesi,
d) 14/6/1934 tarih ve 2510 sayılı İskan Kanunu hükümleri uyarınca yurdu¬muza kabul edilen göçmenlerin, mezkûr Kanuna göre yetkili mercilerce ayrı bir köy halinde yerleştirilmesi,
e) Bunların dışında ekonomik ve sosyal nedenlerle, bulundukları yerleşik yeri terk ederek ekonomik odaklara, yol kavşakları gibi yerlere halkın yerleşmesi sonucunda.
Ancak, (b), (c), (d), (e) bentlerinde belirtilen durumlarda Bayındırlık ve İskân, Sağlık Bakanlıkları ile diğer ilgili bakanlık ve kuruluş¬ların görüşleri alınır. (a) ve (e) bentlerine göre yeniden bağımsız köy kurulması talebi, o yerde bulunan seçmenlerin en az yansından bir fazlasının birlikte verecekleri dilekçe ile en yakın mülki âmire yapılır. Kaymakamlıklara yapılan müracaatları kaymakam, görüşü ile birlikte valiliğe gönderir. Valilerce bu müracaatların incelemeye değer görülmesi halinde gerekli işlemler başlatılır. Birden fazla köy ve belediye bağlılarının, birleşmek suretiyle yeniden köy kurulmasına dair müracaatları o yerlerde oturan seçmenlerin yarıdan bir fazlası¬nın imzası ile yapılır. Bağımsız koy kurulmasında coğrafî, ekonomik, sosyal şartlar ve kamu hizmetlerinin gerekleri göz önünde bulundurulur. Ana köy nüfusunun 150'den, belde nüfusunun 2.000'den aşağı düşmesi ha¬linde, istekler bakanlıkça reddedilir. Aşağıda belirtilen durumlarda köy tüzel kişiliği, köy kurulması işlemindeki usulle sona erdirilir.
a) 442 sayılı Köy Kanununun 89. maddesine göre bir köyde seçim hakkı olanların yarısından bir fazlasının, köyün tüzel kişiliğinin kaldırılarak yakın bir köye veya belediyeye bağlanmasını istemeleri,
b) 7269 sayılı Umumî Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle, Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 2/7/1968 tarih ve 1051 sayılı Kanunun 1 inci maddesi ile değişik 16 ncı maddesi hükümlerine göre, tabii afete uğramış olması veya uğrama tehlikesi sebebiyle, bir köy(ün başka idarî birimler sının içine topluca veya dağınık olarak yerleştirilmesi,
c) 6831 sayılı Orman Kanununun 13 üncü maddesinin (B) bendine göre ye¬rinde kalkındırılması imkânı bulunmayan orman içi köyünün, başka idarî birim¬lerin sınırlan içine topluca veya dağınık olarak yerleştirilmesi,
d) Ekonomik veya sosyal sebeplerle halkın, bulunduğu yerleşik yeri terk ederek ekonomik odaklara göç etmesi sonucunda o köyde yerleşik kimsenin kal¬maması,
e) Köyün yerleşme yerinin ve arazilerinin baraj gölü altında kalması veya büyük sınaî kuruluşlar için kamulaştırılması. Köy Kanununa göre; nüfusu yüz elliden aşağı olan köyler köy ahalisinden seçim hakkı olanların yarısından çoğunun istemesiyle etrafındaki bir saat ve ondan aşağı olan köylerden birine bağlanırlar veya vali veya kaymakam bu köylerde Köy Kanununun hangi maddelerinin uygulanacağını ayrıca emreder. Bu durumdaki köyler hiçbir köye bağlanmaz ve vali veya kaymakam da hiçbir emir vermezse eski göreneklerine göre işlerini yaparlar.
Köy kurulması ve kaldırılmasına ilişkin işlemler 11.05.1988 tarih ve 19811 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sınır Anlaşmazlığı, Mülki Ayrılma ve Birleşme İle Köy Kurulması ve Kaldırılması Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre yürütülür.
2- Köy Yönetiminin Görevleri
442 sayılı Köy Kanununa göre köye ait görev ve sorumlulukların köylüler tarafından yerine getirilmesi esası konulmuş ve bu işler iki gruba ayrılmıştır:
a) Mecburi olan işler,
b) Köylünün isteğine bağlı olan işler.
Köylü, zorunlu olan işleri görmezse ceza görür. İsteğine bağlı olan işlerde ceza uygulanmaz. Ancak köylünün isteğine bağlı bu gibi işlerde köy derneğinin yarısından çoğu karar verir ve il merkezine bağlı köylerde vali ve ilçeye bağlı olan köylerde kaymakamın onayı alınırsa o iş bütün köylü için zorunlu olur ve yapmayana ceza uygulanır.
A) Mecburi İşler
Köylünün mecburi işleri şunlardır:
1 - Sıtmaya karşı köy sınırı dâhilindeki su birikintilerini kurutmak,
2 - Köye kapalı yoldan içilecek su getirmek ve çeşme yapmak, köyün içtiği su kapalı geliyorsa yolunda delik deşik bırakmamak ve mezarlıktan veya süprüntülük ve gübrelikten geçiyorsa yolunu değiştirmek,
3 - Köylerdeki kuyu ağızlarına bilezik ve etrafını iki metre eninde harçlı döşeme ile çevirmek,
4 - Evlerde odalarla ahırları bir duvarla birbirinden ayırmak;
5 - Köyün her evinde üstü kapalı ve kuyulu veya lağımlı bir helâ yapmak ve köyün münasip bir yerinde herkes için kuyusu kapalı veya lağımlı bir helâ yapmak,
6 - Evlerden dökülecek pis suların kuyu, çeşme, pınar sularına karışmayarak ayrıca akıp gitmesi için üstü kapalı akıntı yapmak,
7 - Köyde evlerin etrafını ve köyün sokaklarını temiz tutmak, her ev için kendi önünü süpürmek,
8 - Çeşme, kuyu ve pınar başlarında gübre, süprüntü bulundurmayıp daima temiz tutmak ve fazla sular etrafa yayılarak bataklık yapmaması için akıntı yapmak,
9 - Köyün süprüntü ve gübreliğini köyden uzakça, yol üstü olmayan sapa ve rüzgâr altı yerlerde yapmak ve herkese o gübrelikten ayrı yerler göstermek,
10 - Her köyün bir başından öbür başına kadar çaprazlama iki yol yapmak,
11 - Köyün büyüklüğüne göre orta yerinde ve mümkün olamazsa kenarında bir meydan açmak,
12 - Köy meydanının bir tarafında ihtiyar meclisinin toplanıp köyün işlerini görüşmeleri için bir köy odası yapmak,
13 - Köy, yol üzerinde ise köy odası yanında ocaklı ve ahırlı bir konuk odası yapmak,
14 - Köyde bir mescit yapmak,
15 - Köyde milli eğitim idarelerinin vereceği örneğe göre bir okul yapmak,
16 - Köy yollarının ve meydanının etrafına ve köyün içinde ve etrafındaki su kenarlarına ve mezarlıklara ve mezarlık ile köy arasına ağaç dikmek,
17 - Köy korusunu muhafaza etmek,
18 - Köyden Hükümet merkezine veya komşu köylere giden yolların kendi sınırı içindeki kısmını yapmak ve onarmak ve yollar üzerindeki küçük hendek ve derelerin üstlerine köprü yapmak ve yol üzerinden gelip gitmeğe zorluk verecek şeyleri kırmak,
19 - Köy halkından askerde bulunanların ve bakacağı olmayan öksüzlerin tarlalarını, bağ ve bahçelerini (imece) yoluyla sürüp ekmek, harmanlarını kaldırmak,
20 - Köy namına nalbant, bakkal, arabacı dükkânları yaptırmak,
21 - Köye ortaklama korucu, sığırtmaç, danacı ve çoban tutmak,
22 - Köyde insanlarda salgın ve bulaşık bir hastalık çıkarsa veya frengili adam görülürse o gün bir adam yollayarak Hükümete haber vermek, 23 - Köy hayvanlarında salgın ve bulaşık bir hastalık görülürse o gün bir adam yollayarak Hükümete haber vermek, bu haber üzerine kazadan bir memur gelinciye kadar hasta olan hayvanı diğerlerinden ayırmak ve hasta hayvan ile beraber bulunmuş olan hayvanları köyün hasta olmayan hayvanları ile karıştırmamak,
24 - Köyde su basması olursa birleşerek selin yolunu değiştirmek,
25 - Ekine, mahsule, yemişli, yemişsiz ağaçlara, bağlara, bahçelere zarar veren kuşları, böcekleri, tırtılları öldürmek,
26 - Köy halkının ekilmiş ve dikilmiş mahsullerini, ağaçlarını her türlü zarar ve ziyandan muhafaza etmek,
27 - Mecbur olmadıkça yol üzerine halkın kolaylıkla gelip geçmesine dokunacak şeyler koymamak,
28 - Birdenbire yıkılarak altında adam ve hayvan kalacak derecede çürümüş veya eğilmiş duvar veya damları bir sakatlık çıkarmaması için yıktırmak veya tamir ettirmek,
29 - Köy içinde gerekli olmaksızın hayvan koşturmamak,
30 - Muhafazasına mecbur oldukları yırtıcı ve azgın hayvanları başıboş salıvermemek,
31 - Devlet parasını kıymetinden aşağı aldırtmamak,
32 - Bir adamın suda veya başka suretle başına bir felaket gelince onu kurtarmak elinde iken yardım etmek,
33 - Köyde çürümüş ve kokmuş meyve ve sağlığa zarar veren şeyleri köyden dışarıya götürmek ve gömmek,
34 - Bir hayvana götüremeyeceği kadar yük yüklettirmemek,
35 - Yaylımlara başlı başına hayvan salmamak ve ortaklama çayırları biçmemek,
36 - Bir yeri kazarak başkalarının hayvan ve davarlarının düşüp ölmesine ve sakatlanmasına sebep olmasına meydan vermemek,
37 - İhtiyar meclisleri tarafından şahitlik için çağrılınca herhalde gelmek ve eğer gelmeyecek kadar mazereti varsa bildirmek.
B) İsteğe Bağlı İşler
Yapılması köylünün isteğine bağlı olan işler şunlardır:
1 - Köyün evlerinde ahırları odalardan ayrı bir yere yapmak,
2 - Ev, ahır, helâ duvarlarının iç ve dışlarını senede bir defa badanalamak,
3 - Her köyün bir başından öbür başına kadar olan yolları taş kaldırımla döşemek,
4 - Köy mezarlığının köyden ve caddeden uzak bir yerde, suların geldiği tarafta değil, akıp gittiği tarafta olmasına çalışmak ve etrafını duvarla çevirerek içersine hayvan girmesinin önünü almak ve mezarlığa gübre süprüntü dökmemek, herkes mezarlarına iyi bakmak,
5 - Köyde bir çamaşırlık yapmak,
6 - Köyde bir hamam yapmak,
7 - Pazar ve çarşı yerleri yapmak,
8 - Köyün sınırı içinde uygun yerlerde ve tepelerde orman yetiştirmek,
9 - Köyü, kasaba ve komşu köylere bitiştiren yolların iki kenarına ağaç dikmek ve köy sınırı içindeki yabani ağaçları aşılamak,
10 - Köyde ekilip biçilen ve toplanan mahsulâtın veya yapılan eşyanın değeriyle satılabilmesi için köy adına alıcı adam aramak,
11 - Köy tarla ve bahçelerini sulamak için bütün köye ortaklama ark yapmak,
12 - Köye ortaklama her türlü ziraat, pulluk, orak, harman makineleri almak,
13 - Köyde peynir ve yağ yapmak için makine almak,
14 - Köye ortaklama değirmen yapmak veya getirtmek,
15 - Köylülerin giydiği giysileri köyde dokutmaya çalışmak,
16 - Köylüden berber yetiştirmek,
17 - Köylüden ayakkabıcı yetiştirmek,
18 - Köylüden nalbant, demirci, arabacı, kalaycı yetiştirmek,
19 - Ekinden çok gelir almak için yapma gübre getirtmek,
20 - Köylünün bilgisini artıracak kitap getirtmek,
21 ? Yemek vererek ve para ile köy yoksullarına ve öksüzlere yardım etmek, kimsesiz çocukları sünnet ettirmek ve kızları evlendirmek için yardım etmek ve yoksul cenazelerinin kefen ve diğer benzeri şeylerin tedarikine çalışmak,
22 - Kazaen yanan veya yıkılan yoksul evlerini bütün köy yardımı ile yapmak,
23 - Bütün köy için bankadan ödünç para almak ve tarla, bahçe, çift ve tohum almak isteyenlere vermek ve bu paranın her sene borçlarını toplayarak bankaya yatırmak,
24 - Köyde güreş, cirit, nişan talimleri gibi köy oyunlarını yaptırmak,
25 - Kağnıları dört veya iki tekerlekli arabaya çevirmek ve köy parasıyla araba yapacak ve onaracak bir tezgâh açtırıp köy adına idare etmek,
26 - Her köyde köy sandığından bir ambar yaptırıp bunun bir bölmesine harman zamanında herkesten köy adına mahsullerine göre birer miktar zahire ödünç alınarak konulmak ve bu zahireyi muhtaç köylülere gene köy adına yemeklik veya tohumluk olarak ödünç vermek ve her sene ambarda artan zahireyi yeni mahsul ile değiştirmek,
27 - Her sene köy adına bir veya daha ziyade tarla ektirerek mahsulünü imece yoluyla biçip elde ettikten ve gelecek sene için tohumu ayırdıktan sonra artanını satarak parasını köy sandığına yatırmak,
28 - Köy adına iyi cinsten boğa, aygır, teke, koç satın almak,
29 - Köy korusu olmayan yerlerde koru yetiştirmek,
30 - Köyde sağlık işlerine bakmak üzere bir sağlık korucusu bulundurmak, yok ise il veya kaza merkezinde açılacak sağlık derslerine adam göndererek yetiştirmek suretiyle köyde istihdam etmek,
31 - Hükümet tarafından sağlık işlerinde kullanılmak üzere verilecek ilaçları korumak,
32 - Köye elektrik tesisatı yapmak.
Köylerin gelirlerinin bu görev ve sorumlulukları yerine getirmede yetersiz kalması ve hizmetlerin aksaması nedeniyle Köy Kanunu ile köylüye verilen bu görev ve sorumluluklardan; sağlık, eğitim, tarım, mera, hayvancılık, orman, içme suyu, yol, kanalizasyon ve sosyal yardım hizmetlerine ilişkin görevler zaman içerisinde merkezi idareler tarafından üstlenilmiş ve köylere yönelik bu hizmetlerin büyük bir bölümünün sorumluluğu 3202 sayılı Köye Yönelik Hizmetler Kanunu ve 3202 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu ile il özel idarelerine verilmiştir.
Yönetim Yapısı ve Teşkilatı